Gasp Suçu

Gasp suçu, diğer adıyla yağma suçu Türk Ceza Kanunu’nun 148. maddesinde hükme bağlanmıştır. Bu suç malvarlığına karşı işlenen suçlar arasında yer almıştır. Cebir ve tehdit yoluyla bir malın teslimine ve alınmasına karşı koymaya zorunlu kılan kimseler bu suçun faili olacaktır. Malvarlığına karşı işlenen suçlar arasında en yaygın olanı hırsızlık suçudur. Dolayısıyla gasp, hırsızlık kadar yaygın bir suç tipi değildir. Gasp suçunun konusunu oluşturan unsur da bir başkasının zilyetliğinde bulunan maldır ancak hırsızlık suçundan farklıdır. Bahsi geçen suç şikayete tabii değildir. Dolayısıyla suçun takibi için ihbar yeterlidir.

Gasp Suçunun Cezası

Kanuni tanıma göre yağma suçu; ‘’bir başkasını, kendisinin veya yakınının hayatına, vücut veya cinsel dokunulmazlığına yönelik bir saldırı gerçekleştireceğinden ya da malvarlığı itibarıyla büyük bir zarara uğratacağından bahisle tehdit ederek veya cebir kullanarak, bir malı teslime veya malın alınmasına karşı koymamaya mecbur kılma’’ şeklinde ifade edilmektedir. İşbu durum suçun temel hali olup 6 yıldan 10 yıla kadar hapis cezası gerektirir.

Gasp Suçunun Türleri

Borç ve Senede İlişkin Haller

Türk Ceza Kanunu’nun 148. maddesinin ikinci fıkrası cebir ve tehdit kullanılarak, şahısları borç altına sokabilecek eylemlerin varlığı halinde uygulanacak cezai yaptırımı belirlemiştir. Salt borç altına sokma durumu ile sınırlı kalınmamış, varolan senedin var olan bir senedin hükümsüz kaldığını açıklayan bir vesikayı vermeye, böyle bir senedin alınmasına karşı koymamaya, ilerde böyle bir senet haline getirilebilecek bir kağıdı imzalamaya veya var olan bir senedi imha etmeye veya imhasına karşı koymamaya mecbur edilmesi halinde de cezai yaptırım öngörülmüştür. İşbu hallerde de aynı ceza verileceği kanuni düzenleme ile sabitlenmiştir.

Cebir Sayılan Haller

TCK m.148/3 hükmünce; “Mağdurun, herhangi bir vasıta ile kendisini bilmeyecek ve savunamayacak hale getirilmesi de, yağma suçunda cebir sayılır.”

Nitelikli Gasp

Suçun temel haline göre nitelikli gasp suçunda daha fazla cezai yaptırım öngörülmüştür. Kanun koyucu, yağma suçu için de nitelikli haller öngörmüştür. Nitelikli haller, suçun temel halinden ayrı olarak 149. maddede düzenlenmiştir.

Kanuni düzenlemeye göre;

Madde 149- (1) Gasp suçunun;
a) Silahla,
b) Kişinin kendisini tanınmayacak bir hale koyması suretiyle,
c) Birden fazla kişi tarafından birlikte,
d) Yol kesmek suretiyle ya da konutta, işyerinde veya bunların eklentilerinde,
e) Beden veya ruh bakımından kendisini savunamayacak durumda bulunan kişiye karşı,
f) Var olan veya var sayılan suç örgütlerinin oluşturdukları korkutucu güçten yararlanılarak,
g) Suç örgütüne yarar sağlamak maksadıyla,
h) Gece vaktinde,
İşlenmesi halinde, fail hakkında 10 yıldan 15 yıla kadar hapis cezasına hükmolunur.
(2) Yağma suçunun işlenmesi sırasında kasten yaralama suçunun neticesi sebebiyle ağırlaşmış hallerinin gerçekleşmesi durumunda, ayrıca kasten yaralama suçuna ilişkin hükümler uygulanır.

Daha az cezayı gerektiren haller

Gasp suçu için daha az cezayı gerektiren haller TCK’nun 150. Maddesinde düzenlenmiştir. Madde hükmünce bir alacak söz konusu olduğunda -hukuki bir ilişkiye dayanan alacak olması kaydıyla- alacağın tahsili için tehdit veya cebir kullanılması halinde daha az ceza verilebileceğini öngörmüştür. Öte yandan, gasp suçuna konu olan malın değerinin azlığı da verilecek cezada indirime sebep olabilir. Bu halde verilecek ceza üçte birden yarıya kadar indirilebilir.

Yağma suçunun teşebbüs halinde kalması

Gasp suçunu oluşturan hareketlere başlanıp da senedin veya mal alınamamışsa teşebbüsten bahsetmek mümkün olacaktır. Zira, yağma suçunun tamamlanabilmesi için malın alınması gerekmektedir. Ancak, teşebbüsten bahsedebilmek için ceza hukukundaki kurala göre elde olmayan sebeplerle suçun tamamlanamamış olması gerekmektedir. Bu itibarla; suçun teşebbüs aşamasında kalmasından bahsedilebilmesi için elde olmayan nedenlerin varlığı önem arz etmektedir. Teşebbüs hükümlerinin uygulandığı hallerde ise cezai yaptırımda indirime gidilecektir.

Şikayetten vazgeçme

Gasp suçunda, şikayetten vazgeçmenin ceza hukuku bakımından mevcut bir soruşturmaya veya davaya etkisi yoktur. Nitekim bu suç şikayete tabi olmadığından resen takibi yapılan suçlar arasındadır. Şikayete tabi olmayan suçlar için şikayetten vazgeçme yoluna gidilmesi davayı düşürmez. Ancak vazgeçme nedeniyle hakim takdir hakkını kullanarak cezada indirim yapabilir.